Блаже Конески е македонски книжевен, културен и јавен работник, академик, поет, прозаист, есеист, книжевен историчар, филолог и јазичар, преведувач, професор на Филозофскиот факултет во Скопје, академик и прв претседател на Македонската академија на науките и уметностите (МАНУ). Роден е на денешен ден, 19 декември, во 1921 година, во селото Небрегово, Прилепско. „Јазикот е нашата татковина“ е една од најзначајните пораки на Конески, која е испишана и на неговиот споменик поставен пред зградата на МАНУ.
Конески учествувал во комисијата за македонската азбука, во составувањето на првиот македонски правопис, ги напишал „Граматика на македонскиот јазик“ и „Историја на македонскиот јазик“, тој е еден од составувачите и главен редактор на тритомниот Речник на македонскиот јазик. Во 1945 година е објавено неговото прво поетско дело Мостот, збирката Земјата и љубовта, Песни, Везилка, циклусот Стерна, збирката раскази Лозје. Ги напишал и стихозбирките: Записи, Стари и нови песни, Чешмите, Послание, Цркви, Златоврв, Сеизмограф, Небесна река и Црн овен.
Конески беше почесен директор на неколку универзитети, а во негова чест, денес Филолошкиот факултет го носи неговото име.
По повод неговиот роденден, да се потсетиме на една од неговите најрепрезентативни поетски творби − „Тешкото“:
О тешкото! Зурли штом диво ќе писнат,
штом тапан ќе грмне со подземен екот −
во градиве зошто жал лута ме стиска,
во очиве зошто ми навирa река
и зошто ми иде да плачам ко дете,
да превијам раце, да прекријам лик
та гризам јас усни, стегам срце клето,
да не пушти вик.
О тешкото! Старци излегуват еве,
на чело им мисла, во очи им влага
и првиот чекор по меката трева
е мирен и бавен, со здржана тага.
Но ‘рзнува тапан и писок се крева
и молнија светнува во секој глед,
и напред се пушта, се стрелка, се слева
стегнатиот ред.
До старците момци се фаќаат скокум;
не издржа срце − сив сокол во клетка,
не издржа пламен жив потулен во око,
не издржа младост што сака да летне!
Се залула оро! Се заврте земја,
и чиниш − се корне стресениот век,
и околу трпнат ридиштата темни
и враќаат ек.
И божем се врасло кипнатово оро
со исконска сила за земјава наша
и во него шуми на реките зборот,
и во него рика див ветер и страшен
и во него шепнат узреани житја
и вечерен мирис се разлева тих,
и земјата дише во пролетна ситост
со запален здив.
И душата, чиниш, на родот мој мачен
во тешково оро се уткала сета –
век по век што трупал сè попуст и мрачен
од крвава болка, од робија клета,
век по век што нижел од корава мисла
за радосна челад, за слободен свет,
од песна − за љубов што гине со пискот
ко жерав во лет.
О тешкото! Кога во молк да те гледам,
на очиве магла ми напаѓа сура,
и одеднаш − в бескрај се растега редот
и ридја се губат в пустелија штура −
и еве кај иде од маглата матна
сè сенка до сенка, сè еден до друг −
во бескрајно оро син оди по татка,
по деда си − внук.
Времињата мрачни се нивното поле,
и нивната свирка − на прангите ѕвекот,
а главите им се наведени доле,
и покроце врват − сè чекор по чекор.
О времиња, што ве в мрак родот мој минал,
кој збор ќе ми најде за вашата стрв?
Кој збор ќе ми најде за ужасот зинат
над пустош и крв?!
Кој број ќе ми каже на лутите рани,
на пламнати ноќи, на пеплишта пусти,
кој на срце болки ќе изреди збрани,
и на очи солзи, и клетви на усти?
О тешкото! Синџир ти беше на робја,
од калеши моми и невести ред.
со врзани раце во плен што ги погнал
насилникот клет.
О тешкото! Синџир ти беше на робја,
дур не стана народ во листена гора,
сè дури со јадот од векови собран
не поведе бујно, бунтовничко оро!
се залула танец низ крвје и огон,
и повик се зачу и грмеж во чад −
те разнесе сегде бунтовната нога
по родниот кат.
О тешкото! Сега по нашите села
во слобода првпат штом ќе opo сретнам,
зар чудно е − солза да потече врела,
зар чудно е − жалба јас в срце да сетам?!
Од вековно ропство, мој народе, идеш
но носиш ти в срце дар златен и пој.
Пченицата твоја триж плодна ќе биде,
И животот твој!